“De schutting van de buren staat 10 centimeter op uw grond… en nu?”

We kennen ze allemaal: burenruzies over overhangende takken, BBQ-lucht, luidruchtige pubers of een nét iets te hoge schutting. Vaak begint het met een klein ergernisje en eindigt het met grote woorden en soms zelfs een rechtszaak bij de kantonrechter.

In dit blog kijken we met een knipoog, maar met serieuze juridische ondertoon, naar een klassieker: de erfgrens en de schutting.

Van waar tot waar: waar loopt de erfgrens echt?

“Mijn opa zei altijd dat de erfgrens bij die grote boom ligt.” Leuk, maar juridisch telt vooral:

• de kadastrale kaart;

• de eigendomsakten (koopakte/leveringsakte);

• eventueel eerdere afspraken of vonnissen.

De kadastrale grens is een goed startpunt, maar niet altijd heilig. Soms is de situatie in de praktijk anders gegroeid, bijvoorbeeld doordat een strook grond al jaren door één buur wordt gebruikt. Dat kan discussie geven over verjaring.

Wie mag de schutting waar plaatsen?

In principe mag u op de erfgrens samen met uw buren een erfafscheiding plaatsen, bijvoorbeeld:

• een schutting tot een bepaalde hoogte;

• een haag;

• een muur.

Staat de schutting precies op de erfgrens, dan is deze in beginsel mandelig: van jullie samen. Dat betekent dat:

• onderhoud en kosten gedeeld worden;

• geen van beiden de schutting mag weghalen of ingrijpend veranderen zonder toestemming van de ander.

Wil één buur liever geen gezamenlijke schutting? Dan kan hij op zijn eigen grond een afscheiding plaatsen, mits hij zich aan de regels houdt.

10 centimeter op uw grond: klein verschil, groot conflict?

Regelmatig zien we situaties waarin een schutting (per ongeluk of expres) een stukje op het terrein van de buurman is geplaatst. Tien centimeter lijkt weinig, maar over de hele lengte van de tuin is dat toch een strook grond.

Wat zijn uw opties?

1. Overleg en meting: laat liefst samen het Kadaster een grensreconstructie doen. Dan is duidelijk waar de grens loopt.

2. Minne­lijke regeling: spreek af dat de schutting mag blijven staan, eventueel tegen een schadevergoeding of vastlegging dat de grond in gebruik wordt gegeven.

3. Herplaatsing eisen: vraagt u de buur vriendelijk, maar duidelijk, de schutting op de juiste plek te zetten.

4. Procederen bij de kantonrechter als jullie er echt niet uitkomen.

De kantonrechter zal kijken naar de bewijsstukken (akten, kadastrale kaart, foto’s) én naar wat redelijk is in de omstandigheden.

4. Overhangende takken en inkijk: wat mag u doen?

Een klassiek burenprobleem: de boom van de buren groeit steeds verder over uw tuin. U zit in de schaduw en krijgt bladeren in de dakgoot. Mag u zelf snoeien?

De hoofdregels:

• Overhangende takken mógen in principe niet. U mag de buurman sommeren ze weg te halen.

• Doet hij dat niet, dan mág u zelf snoeien tot de erfgrens, mits u geen onnodige schade veroorzaakt.

• Bij grote ingrepen of oude bomen is voorzichtigheid geboden – overleg is altijd beter dan een eenzijdige zaagactie.

Ook inkijk (vanuit een hoog terras of dakterras) kan tot conflicten leiden. Soms kan de kantonrechter maatregelen opleggen, bijvoorbeeld het plaatsen van een scherm of het verlagen van een bouwwerk dat in strijd is met regels of onrechtmatige hinder oplevert.

5. Hoe oordeelt de kantonrechter in burengeschillen?

De kantonrechter kijkt niet alleen naar het wetboek, maar ook naar redelijkheid en de lange relatie tussen buren. Enkele vaste thema’s:

• Proportionaliteit: is de gevraagde maatregel niet veel zwaarder dan nodig?

• Hinder: is er daadwerkelijk sprake van onrechtmatige hinder (geluid, stank, schaduw), of hoort het bij “normaal burenleven”?

• Zelf bijgedragen aan het probleem? Heeft u zelf ook regels overtreden of het conflict laten escaleren?

Rechters vinden het meestal mooi als buren zelf al naar oplossingen hebben gezocht. Een reeks boze appjes helpt daarbij niet. Een net verslagje van eerdere gesprekken wél.

6. Wanneer is het slim om een jurist in te schakelen?

Bij burengeschillen is de verleiding groot “het zelf maar te regelen”. Toch kan juridisch advies veel ellende voorkomen:

• U weet waar u juridisch staat vóórdat u eisen stelt.

• Brieven vanuit een jurist zijn vaak minder emotioneel, maar wel duidelijk.

• In een procedure kan een advocaat helpen uw verhaal helder en rustig neer te zetten.

Bijkomend voordeel: een neutrale derde kan soms ook de angel uit het conflict halen. Niet voor niets eindigen veel burenruzies alsnog met een schikking.

Tot slot
Buren kiest u niet, maar u moet het er wel mee doen. Een paar centimeter schutting of een overhangende tak is het zelden waard om jarenlange ruzie over te hebben. Door feiten te checken, rustig te blijven en tijdig juridisch advies in te winnen, houdt u de relatie en uw tuin een stuk mooier.